Động cơ điện 1 pha có cấu tạo như thế nào?
Động cơ điện xoay chiều được sản xuất với nhiều kiểu và công suất khác nhau. Theo sơ đồ nối điện có thể phân ra làm hai loại: động cơ 3 pha và động cơ điện 1 pha.
Còn nếu theo tốc độ, có động cơ đồng bộ và động cơ không đồng bộ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về cấu tạo của động cơ điện 1 pha.
Phần cố định của động cơ điện 1 pha
Vỏ máy
Vật liệu vỏ máy của phần cố định thường chế tạo bởi tấm thép, nhôm đúc hoặc gang. Tác dụng của vỏ máy dùng để giữ lõi sắt của stato, chụp đầu và mômen ngược chịu phụ tải. Vỏ máy làm thành dạng có hình đậy kín, mở ra và phòng hộ. Vật liệu chế tạo vỏ máy thường dùng tấm thép dày 1,2÷2mm cuốn thành, mục đích là để giảm giá thành sản phẩm. Ưu điểm của vỏ máy đúc bằng nhôm là có trọng lượng nhẹ. Đối với những vỏ máy có kích thước lớn thường dùng vỏ gang, tiện lợi khi gia công, giảm được chấn động, tăng được tính ổn định của vỏ máy.
Lõi thép stato
Lõi thép stato được cấu tạo bởi những lá tôn silic dày khoảng 0,35÷0,5mm xếp chồng lên nhau. Đầu tiên, dùng cách dập nguội những lá tôn silic đó. Sau đó, xếp các tấm đó lại với nhau rồi dùng đinh rivê tán ép chặt lại. Cũng có thể dùng biện pháp hàn hồ quang khí Ác-gông Arg để cố định các lá tôn silic vào nhau. Hoặc còn có cách ép dập trực tiếp các lá tôn silic chặt trong vỏ hợp kim nhôm (Dura).
Cuộn dây stato
Thông thường có hai bối dây, một bối dây chính gọi là cuộn dây làm việc và một bối dây phụ, còn gọi là cuộn dây khởi động. Chúng được đặt lệch nhau trong không gian một góc 90º. Như động cơ điện trong máy giặt quần áo, yêu cầu về đường kính, số vòng dây và cuộn dây của hai cuộn dây chính và phụ hoàn toàn như nhau. Để khi động cơ điện quay thuận và quay ngược, thì hai cuộn dây này đổi cho nhau. Khi quay thuận thì cuộn dây chính làm việc, cuộn dây phụ khởi động. Khi quay ngược, cuộn dây chính biến thành cuộn dây phụ và cuộn dây phụ biến thành cuộn dây chính.
Thông thường đối với động cơ điện 1 pha, số vòng của dây êmay các cuộn dây chính và phụ không giống nhau. Đường kính của cuộn dây phụ thường nhỏ hơn.
Nắp máy
Vật liệu dùng làm nắp máy và vỏ máy giống nhau. Yêu cầu dung sai lắp ghép của nắp máy phải chính xác, độ đồng tâm cao phải phù hợp với yêu cầu. Ngoài ra, phải cứng vững bảo đảm cho rôto hoạt động.
Khe hở của động cơ điện không đồng bộ 1 pha là 0,2÷0,3mm. Khi lắp ráp và sửa chữa nếu không chính xác, hoặc khi tháp lắp bị va đập vào nắp máy làm cho biến dạng, đều sẽ ảnh hưởng tới mức độ của khe hở. Từ đó, dẫn tới làm cho rôto và stato khi làm việc sẽ cọ sát vào nhau.
Bộ phận quay của động cơ điện 1 pha
Lõi thép rôto
Lõi thép rôto cũng được chế tạo bằng cách ép chồng những lá tôn silic mà thành. Khác với lõi thép stato là ở chỗ các rãnh được dập nghiêng, để giảm thiểu sự chấn động và tiếng ồn. Đối với rãnh kín, yêu cầu cách điện của các lá tôn silic không cao lắm. Có thể không cần phải quét lớp sơn cách điện.
Cuộn dây rôto
Cuộn dây rôto thường đúc bằng nhôm, sử dụng loại nhôm nguyên chất L1÷L5. Khi sửa chữa, không được tiện đứt đầu của rôto. Nếu khi tiện nhỏ lại của đai đầu, điện trở của rôto sẽ tăng lên, tổn hao công suất lớn, làm cho tính năng làm việc của động cơ điện xấu đi.
Dùng những thanh đồng thay cho thanh nhôm làm cho điện trở của rôto giảm, tổn hao công suất thấp, tổn hao đồng giảm đi. Có thể nâng cao hiệu suất của động cơ điện, nhưng mômen khởi động bị hạ thấp.
Trục quay
Yêu cầu kỹ thuật đối với trục quay phải đảm bảo các kích thước, hình dáng nhất định. Lại còn phải đảm bảo độ cứng bề mặt. Nếu không, trong khi làm việc, trục quay sinh ra độ cong quá lớn làm cho khe hở không đều, thậm chí còn sinh ra sự cố (cọ sát). Thông thường, trục quay được chế tạo bằng thép cacbon số 45, thép cacbon số 65 hoặc các loại thép đặc biệt khác.
Công tắc ly tâm
Phần cố định của động cơ điện 1 pha
Vỏ máy
Vật liệu vỏ máy của phần cố định thường chế tạo bởi tấm thép, nhôm đúc hoặc gang. Tác dụng của vỏ máy dùng để giữ lõi sắt của stato, chụp đầu và mômen ngược chịu phụ tải. Vỏ máy làm thành dạng có hình đậy kín, mở ra và phòng hộ. Vật liệu chế tạo vỏ máy thường dùng tấm thép dày 1,2÷2mm cuốn thành, mục đích là để giảm giá thành sản phẩm. Ưu điểm của vỏ máy đúc bằng nhôm là có trọng lượng nhẹ. Đối với những vỏ máy có kích thước lớn thường dùng vỏ gang, tiện lợi khi gia công, giảm được chấn động, tăng được tính ổn định của vỏ máy.
Lõi thép stato
Lõi thép stato được cấu tạo bởi những lá tôn silic dày khoảng 0,35÷0,5mm xếp chồng lên nhau. Đầu tiên, dùng cách dập nguội những lá tôn silic đó. Sau đó, xếp các tấm đó lại với nhau rồi dùng đinh rivê tán ép chặt lại. Cũng có thể dùng biện pháp hàn hồ quang khí Ác-gông Arg để cố định các lá tôn silic vào nhau. Hoặc còn có cách ép dập trực tiếp các lá tôn silic chặt trong vỏ hợp kim nhôm (Dura).
Cuộn dây stato
Thông thường có hai bối dây, một bối dây chính gọi là cuộn dây làm việc và một bối dây phụ, còn gọi là cuộn dây khởi động. Chúng được đặt lệch nhau trong không gian một góc 90º. Như động cơ điện trong máy giặt quần áo, yêu cầu về đường kính, số vòng dây và cuộn dây của hai cuộn dây chính và phụ hoàn toàn như nhau. Để khi động cơ điện quay thuận và quay ngược, thì hai cuộn dây này đổi cho nhau. Khi quay thuận thì cuộn dây chính làm việc, cuộn dây phụ khởi động. Khi quay ngược, cuộn dây chính biến thành cuộn dây phụ và cuộn dây phụ biến thành cuộn dây chính.
Thông thường đối với động cơ điện 1 pha, số vòng của dây êmay các cuộn dây chính và phụ không giống nhau. Đường kính của cuộn dây phụ thường nhỏ hơn.
Nắp máy
Vật liệu dùng làm nắp máy và vỏ máy giống nhau. Yêu cầu dung sai lắp ghép của nắp máy phải chính xác, độ đồng tâm cao phải phù hợp với yêu cầu. Ngoài ra, phải cứng vững bảo đảm cho rôto hoạt động.
Khe hở của động cơ điện không đồng bộ 1 pha là 0,2÷0,3mm. Khi lắp ráp và sửa chữa nếu không chính xác, hoặc khi tháp lắp bị va đập vào nắp máy làm cho biến dạng, đều sẽ ảnh hưởng tới mức độ của khe hở. Từ đó, dẫn tới làm cho rôto và stato khi làm việc sẽ cọ sát vào nhau.
Bộ phận quay của động cơ điện 1 pha
Lõi thép rôto
Lõi thép rôto cũng được chế tạo bằng cách ép chồng những lá tôn silic mà thành. Khác với lõi thép stato là ở chỗ các rãnh được dập nghiêng, để giảm thiểu sự chấn động và tiếng ồn. Đối với rãnh kín, yêu cầu cách điện của các lá tôn silic không cao lắm. Có thể không cần phải quét lớp sơn cách điện.
Cuộn dây rôto
Cuộn dây rôto thường đúc bằng nhôm, sử dụng loại nhôm nguyên chất L1÷L5. Khi sửa chữa, không được tiện đứt đầu của rôto. Nếu khi tiện nhỏ lại của đai đầu, điện trở của rôto sẽ tăng lên, tổn hao công suất lớn, làm cho tính năng làm việc của động cơ điện xấu đi.
Dùng những thanh đồng thay cho thanh nhôm làm cho điện trở của rôto giảm, tổn hao công suất thấp, tổn hao đồng giảm đi. Có thể nâng cao hiệu suất của động cơ điện, nhưng mômen khởi động bị hạ thấp.
Trục quay
Yêu cầu kỹ thuật đối với trục quay phải đảm bảo các kích thước, hình dáng nhất định. Lại còn phải đảm bảo độ cứng bề mặt. Nếu không, trong khi làm việc, trục quay sinh ra độ cong quá lớn làm cho khe hở không đều, thậm chí còn sinh ra sự cố (cọ sát). Thông thường, trục quay được chế tạo bằng thép cacbon số 45, thép cacbon số 65 hoặc các loại thép đặc biệt khác.
Công tắc ly tâm
Do cuộn dây phụ chỉ hoạt động khi động cơ bắt đầu làm việc, khi tốc độ đạt tới 72%÷83% tốc độ định mức, cuộn dây phụ sẽ rời khỏi trạng thái làm việc, cho nên cần có công tắc ly tâm. Sau khi tốc độ quay tăng cao, vì tác dụng của lực ly tâm, làm cho tiếp điểm của công tắc ly tâm nhả ra, khiến cho cuộn dây phụ tách khỏi nguồn điện.
Do cuộn dây phụ chỉ có tác dụng khi khởi động, cho nên số vòng dây tương đối nhiều, dây dẫn tương đối mảnh. Nếu công tắc ly tâm mất tác dụng, thì cuộn dây phụ sẽ làm việc liên tục. Dẫn đến làm việc quá tải, có thể làm cuộn dây phụ bị cháy.
Những tin mới hơn
- Motor là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của motor (01/05/2021)
- Động cơ giảm tốc là gì? Ưu, nhược điểm của động cơ giảm tốc không đồng bộ ba pha (03/05/2021)
- ƯU ĐIỂM VƯỢT TRỘI CỦA MOTOR GIẢM TỐC 3 PHASE (04/05/2021)
- Cách dùng Dầu bôi trơn Hộp giảm tốc An toàn (05/05/2021)
- Vai trò và ứng dụng của hộp giảm tốc (30/04/2021)
- Ứng dụng của động cơ bước (29/04/2021)
- Làm thế nào để lựa chọn được loại động cơ điện phù hợp? (26/04/2021)
- Động cơ điện 3 pha có những tính năng ưu việt như thế nào? (27/04/2021)
- Động cơ DC là gì? Cấu tạo của động cơ DC (28/04/2021)
- Tất tần tật thông tin tổng quan về động cơ điện bạn nên biết (24/04/2021)
Những tin cũ hơn
- Motor giảm tốc là gì ? (07/03/2013)
- Những ứng dụng phổ biến của hộp số giảm tốc (06/03/2013)
- Hộp giảm tốc là gì – ứng dụng của hộp giảm tốc (05/03/2013)
- Nguyên lý hoạt động của motor giảm tốc bánh răng côn (05/03/2013)
- Phân biệt động cơ có hộp số và động cơ không hộp số (04/03/2013)
- Một số ứng dụng quen thuộc từ thiết bị motor giảm tốc (22/04/2021)
- ĐỘNG CƠ GIẢM TỐC LÀ GÌ? CÓ GÌ KHÁC BIỆT SO VỚI HỘP GIẢM TỐC HOẶC ĐỘNG CƠ ĐIỆN (21/04/2021)
- Motor giảm tốc ứng dụng băng tải (20/04/2021)
- Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của motor giảm tốc (19/04/2021)
- Cách xác định đầu dây cho động cơ 3 pha và cách đấu dây còn lại (17/04/2021)
Join